گروه سفر آماتوری: چند مفهوم در مدیریت سیستم

مفاهیم ذیل مرتبط با تئوری آشوب و دارای ریشه های ریاضی بوده و در علوم اقتصاد و مدیریت و تحلیل سیستم ها به کار برده می شود.

۱- اثر پروانه ای "butterfly effect "sensitivity to initial conditions

ادوارد لورنز هواشناس در سال ۱۹۷۲ گفت : ممکن است با بال زدن یک پروانه در برزیل، گردبادی در تگزاس رخ دهد بعبارت دیگر در یک سیستم پیچیده، تغییرات کوچک می توانند منجر به اثرات بزرگی شوند. سیستم فرآیند آشوبی نوساناتی غیر تکراری بعلت مرزهای غیر خطی ایجاد می کند. حرکات جلو و عقب و منطبق نبودن بر مسیر اولیه سبب می شود که سیستم آشوبی به مرزها و شرایط اولیه خود بسیار حساس باشد. فروید متاثر از اثر پروانه ای، ریشه تمام رفتارها را در تحلیل دوران کودکی می داند.

۲-خود سازماندهی self organization

سیستم های داینامیک بدون نیاز به عوامل خارجی و در پاسخ به شرایط بیرونی به خود سازمان می دهند و قادر به تغییر ساختار و عملکرد خود بدون نیاز به کنترل موجودیتی خارجی ست.

۳-جاذبه های غریب strange attractors

جاذبه از مفاهیم نظریه آشوب و مجموعه ای از فضاست که سیستم به سمت آن تکامل می یابد. برخی از جاذبه ها سیستم را به سوی تعادل می کشاند و برخی نظم و شکل تازه ای به سیستم می دهند. ساکن شدن قوم اینکاها در پرو چنانچه از نزدیک به آنها نگاه کنیم نظمی را نشان نمی دهند ولی چنانچه از آسمان دیده شود تصاویر حیوانات و پرندگان را می بینیم.

۴- فراکتال fractal

فراکتال یک شکل هندسی است که هر یک از قطعات آن، یک کپی از کل شکل باشد.به همین دلیل فراکتال به خود همانندی معروف شده است. پدیده ای که خود همانند است در ابعاد بزرگ و کوچک رفتار مشابهی از خود نشان می دهد. واژه فراکتال به معنی سنگ شکسته در سال ۱۹۷۵ توسط مندلبروت مطرح شد. اشکال فراکتال سرتاسر نامنظم بوده و میزان بی نظمی در تمام مقیاس ها یکسان است. ازجمله اشکال فراکتال می توان از درخت و گل کلم و سواحل دریا و کوهها نام برد که بخش کوچکی از آن شباهت به کل آن دارد.

۵- خود ترمیمی self healing 

اصطلاح خودترمیمی از الگوهای بیولوژیکی گرفته شده، طبیعت با گذشت میلیاردها سال مکانیسم های فوق العاده خود ترمیمی ایجاد کرده که اساسا در DNA کدگذاری می شوند. سیستم های بیولوژیکی هنگامی در معرض تغییرات محیطی قرار می گیرند قادر به حفظ خود و انطباق هستند. در تحلیل سیستم ها خودترمیمی توصیف سیستمی است که بدون دخالت انسان قادر به درک صدمات بوده و تنظیمات لازم برای بازگشت به حالت عادی را اعمال کند.

۶-هوش جمعی CI

هوش گروهی و به اشتراک گذاشته شده (Collective intelligence) مانند گوگل و ویکی پدیا. در شبکه های هوش جمعی وظایف توسط اعضای شبکه پذیرش می شوند، وظایف به تعدادی ریز وظیفه شکسته شده و در نهایت پاسخ ریز وظیفه ها با هم جمع کلی می شود. روش های هوش گروهی مانند کلنی مورچه ها از روش های محاسباتی الهام گرفته شده است که بیان می کند مورچه بتنهایی دارای هوش و توان محدودی است ولی جمعی از مورچه ها دارای رفتار گروهی هوشمند و پیچیده ای هستند.

 

برچسب‌ها: گروه سفر آماتوری, تئوری آشوب, مدیریت سیستم, اثر پروانه ای